Kyrgyz suffixes (endings) are added based on the LAST vowel in the stem. These vowels are grouped into four categories:
Kyrgyz Verb Conjugations
|
а, ы, я
(у + ю when followed by a
consonant)
|
е, и, э
|
о, ё, (у + ю when not followed by a consonant)
|
ө,ү
|
Мен
|
Consonant >> а +м
Vowel >> й + м
|
(е,й) + м
|
(о,й) + м
|
(ө,й) + м
|
Сен
|
(а, й) + сың
|
(е,й) + сиң
|
(о,й) + суң
|
(ө,й) + сүң
|
Сиз
|
(а, й) + сыз
|
(е,й) + сиз
|
(о,й) + суз
|
(ө,й) + сүз
|
Ал
|
(а, й) + т
|
(е,й) + т
|
(о,й) + т
|
(ө,й) + т
|
So let's try to conjugate the verbs from our last lesson.
Жаз -- to write
Мен жазам. Сен жазасың. Сиз жазасыз. Ал жазат.
Жаша -- to live
Мен Бишкекте жашайм. (I live in Bishkek) Сен Бишкекте жашайсың. Сиз Бишкекте жашайсыз.
Ал Бишкекте жашайт.
Бил -- to know
Мен билем. Сен билесиң. Сиз билесиз. Ал билет.
Иште -- to work
Мен мектепте иштейм. (I work in a school.) Сен мектепте иштейсиң. Сиз мектепте иштейсиз. Ал мектепте иштейт.
Бол -- to be
Мен болом. Сен болосуң. Сиз болосуз. Ал болот.
Оку -- to read/study
Мен кыргызча окуйм. (I study Kyrgyz) Сен кыргызча окуйсуң. Сиз кыргызча окуйсуз.
Ал кыргызча окуйт.
Сүй -- to love
Мен сени сүйөм. (I love you) Сен мени сүйөсүң. Сиз мени сүйөсүз. Ал сени сүйөт.
Төлө -- to pay
Мен төлөйм. Сен төлөйсүң. Сиз төлөйсүз. Ал төлөйт.
Pay extra attention to the Kyrgyz letters ң (ng) and ү (ü), which are distinct from н and у.
And there you have basic verb conjugation! :)
And there you have basic verb conjugation! :)
What about gramatical tenses?
ReplyDeleteThis is present simple. There are also two past tenses and a couple conditionals/subjunctive. Generally verbs in Kyrgyz aren't tricky, but there are a lot of verbal phrases...the most common verbs can combine with other words sometimes to make 20+ meanings. (Kinda like "Look up, look down, look around, look sharp etc)
DeleteThank you so much for making this blog!!!
ReplyDelete