Thursday, January 2, 2014

1.10 Kyrgyz Verb Conjugations



Kyrgyz suffixes (endings) are added based on the LAST vowel in the stem.  These vowels are grouped into four categories:  

Kyrgyz Verb Conjugations

а, ы, я
(у + ю when followed by a consonant)
е, и, э
о, ё, (у + ю when not followed by a consonant)
ө,ү
Мен
Consonant >> а
Vowel >> й + м
(е,й) + м
(о,й) + м
(ө,й) + м
Сен
(а, й) + сың
(е,й) + сиң
(о,й) + суң
(ө,й) + сүң
Сиз
(а, й) + сыз
(е,й) + сиз
(о,й) + суз
(ө,й) + сүз
Ал
(а, й) + т
(е,й) + т
(о,й) + т
(ө,й) + т
 
So let's try to conjugate the verbs from our last lesson.  

Жаз -- to write
Мен жазам.  Сен жазасың.  Сиз жазасыз.  Ал жазат.

Жаша -- to live
Мен Бишкекте жашайм. (I live in Bishkek) Сен Бишкекте жашайсың.  Сиз Бишкекте жашайсыз.
            Ал Бишкекте жашайт.

Бил -- to know
Мен билем.  Сен билесиң.  Сиз билесиз.  Ал билет.  

Иште -- to work
Мен мектепте иштейм.  (I work in a school.)  Сен мектепте иштейсиң.  Сиз мектепте иштейсиз.            Ал мектепте иштейт.

Бол -- to be
Мен болом.  Сен болосуң.  Сиз болосуз.  Ал болот.  

Оку -- to read/study
Мен кыргызча окуйм.  (I study Kyrgyz)  Сен кыргызча окуйсуң.  Сиз кыргызча окуйсуз.  
          Ал кыргызча окуйт.  

Сүй -- to love
Мен сени сүйөм.  (I love you)  Сен мени сүйөсүң.  Сиз мени сүйөсүз.  Ал сени сүйөт.   

Төлө -- to pay 
Мен төлөйм.  Сен төлөйсүң.  Сиз төлөйсүз.  Ал төлөйт. 

Pay extra attention to the Kyrgyz letters ң (ng) and ү (ü), which are distinct from н and у.

And there you have basic verb conjugation!  :)   

3 comments:

  1. Replies
    1. This is present simple. There are also two past tenses and a couple conditionals/subjunctive. Generally verbs in Kyrgyz aren't tricky, but there are a lot of verbal phrases...the most common verbs can combine with other words sometimes to make 20+ meanings. (Kinda like "Look up, look down, look around, look sharp etc)

      Delete
  2. Thank you so much for making this blog!!!

    ReplyDelete